Vervangende toestemming vakantie
Ouders moeten in principe de mogelijkheid hebben om met hun kind op vakantie te gaan. Tijd met elkaar doorbrengen op een andere plek dan thuis en zonder de bezigheden en verplichtingen die thuis gelden, is van belang om de onderlinge band te verstevigen.
Om als (gescheiden) ouder met je kinderen op vakantie te gaan, heb je de toestemming van de andere ouder nodig. Maar wat als die toestemming (telkenmale) niet wordt verleend?
Op grond van artikel 1:253a lid 1 BW kunnen geschillen over de gezamenlijke uitoefening van het gezag op verzoek van de ouders of één van hen aan de rechtbank worden voorgelegd. De rechtbank neemt een zodanige beslissing als haar in het belang van het kind wenselijk voorkomt. Bij een dergelijke beslissing moeten alle omstandigheden van het geval in acht worden genomen, wat er soms ook toe kan leiden dat andere belangen zwaarder wegen dan het belang van het kind, hoezeer ook dat belang een overweging van eerste orde moet zijn bij de afweging van belangen. Eigenlijk weigert de rechtbank alleen de vervangende toestemming als er gegronde zorgen zijn over de veiligheid of het welzijn van het kind.
Er is inmiddels een positieve tendens gaande bij de rechtbanken over het verlenen van vervangende toestemming voor vakanties. Niet alleen kan je vervangende toestemming verkrijgen voor één specifieke vakantie ook kan je voor een aantal jaren dit verkrijgen als de situatie daarom vraagt. Daarbij zijn er inmiddels ook uitspraken bekend waarbij een kostenveroordeling is uitgesproken als een vakantie wordt geweigerd. Hieronder volgt een overzicht van relevante uitspraken op dit moment.
Rechtbank Rotterdam 9 april 2025, C10/694919 FA RK 25-1443
In de kwestie van mijn cliënte (de moeder) weigert vader al twee jaar vakanties door niet zijn handtekening op het toestemmingsformulier te zetten of zo laat te zetten dat de vakantie niet meer geboekt kan worden. De vader heeft al ruim twee jaar geen contact met zijn kind. De weigering ziet niet op het niet gunnen van de vakantie maar op het zogenaamd niet volledig informeren op het vakantieformulier. De communicatie tussen partijen en het vertrouwen in elkaar is zoals de rechter het mooi concludeerde beneden NAP. Om te voorkomen dat het kind door die problematiek niet op vakantie kan, heeft de rechtbank beslist dat de vervangende toestemming voor de vakantie wordt verleend voor alle (bekende) vakanties in 2025 alsmede vervangende toestemming tot het 18e jaar van het kind, die plaatsvinden in de schoolvakanties en niet langer dan vier weken bedragen, onder de voorwaarde dat de moeder de vader uiterlijk vier weken voor vertrekt informeert over de vakantiebestemming, het reisgezelschap, het vervoermiddel en de periode.
Rechtbank Oost-Brabant 27 februari 2025, ECLI:RBOBR:2025:1282
De rechtbank heeft in deze zaak vervangende toestemming verleend voor een periode van 24 maanden. De rechter probeert met deze beschikking het risico op steeds terugkerende strijd tussen de ouders over de praktische uitvoering van het geven van toestemming te verminderen. De rechtbank heeft daarbij bepaald dat de moeder de verblijfadressen dient door te geven aan de vader. Dit zorgt voor duidelijkheid en voorkomt verdere strijd. Ook deze uitspraak laat zien dat de kinderen uit de strijd tussen hun ouders moeten worden gehaald en gewoon op vakantie moeten kunnen.
Rechtbank Midden-Nederland 25 februari, ECLI:NL:RBMNE:2025:1380
In deze uitspraak wordt duidelijk gesteld dat de man “misbruik van zijn bevoegdheid” als gezaghebbende ouder maakt. Door aanvankelijk de toestemming te onthouden, probeerde de gedaagde grip te krijgen op de situatie. Hoewel de rechter zich de machteloosheid en pijn kan voorstellen van een ouder die een kind beperkt ziet, is dat geen rechtens te respecteren reden de andere ouder geen toestemming te geven om met de kinderen op vakantie te gaan. Door zo te handelen, heeft de vrouw haar gezag misbruikt om iets anders te bereiken. Daar is het gezag niet voor bedoeld. Bijzonder is deze uitspraak niet alleen omdat er duidelijk wordt gesteld dat hier sprake is van misbruik van bevoegdheid maar ook omdat de rechtbank een kostenveroordeling heeft opgelegd, zelfs wanneer er nog geen kosten voor de vakantie zelf zijn gemaakt.
Rechtbank Rotterdam 14 februari 2025, ECLI:NL:RBROT:2025:1969
In deze zaak heeft de moeder twee dagen voor het vertrek haar eerder gegeven toestemming om met kind op vakantie te gaan ingetrokken en hierover de marechaussee geinformeerd. De vader en zijn vriendin zijn tegengehouden op Schiphol. De vader en vriendin vorderen de volledige vakantiekosten en de rechtbank wijst dit toe. De moeder heeft onrechtmatig gehandeld door de toestemming last-minute in te trekken. Toestemming mag niet als drukmiddel worden gebruikt om eigen belangen veilig te stellen.
